Wang dan Bank

 
3.1 Wang dan Bank
 
Wang
Komoditi atau benda yang diterima umum oleh masyarakat sebagai alat perantaraan pertukaran.
 
Fungsi Wang

Sebelum wujud wang, manusia menggunakan SISTEM BARTER.

Sistem barter adalah pertukaran barang dengan barang tanpa wang.

 
Kelemahan Sistem Barter

Masalah membawa barang.

Masalah kehendak serentak.

Barang tidak tahan lama.

Kesukaran membahagi barang kepada unit kecil.

Sukar menentukan nilai pertukaran.

 
Ciri-ciri Wang
1. Tahan Lama
  • Mempunyai sifat yang tahan lama.
  • Tidak mudah rosak.
  • Contoh: Perak dan emas.
2. Diterima Umum
  • Masyarakat yakin terhadap keupayaan wang.
  • Orang ramai menerima wang dalam urusan pembelian barangan dan perkhidmatan.
3. Penawaran Terhad
  • Wang mesti kestabilan untuk menjamin nilainya dan keyakinan orang ramai terhadap penggunaannya.
4. Mudah Dibawa
  • Saiz yang kecil dan ringan mudah dibawa dari satu tempat ke tempat yang lain.
  • Contoh: Duit syiling dan wang kertas.
5. Boleh Dibahagikan kepada Unit yang Lebih Kecil
  • Wang boleh dibahagi kepada unit yang kecil untuk memudahkan urus niaga.
6. Kestabilan Nilai
  • Nilai yang tidak mudah berubah (nilai wang tidak mengalami turun naik).
  • Kestabilan nilai akan member keyakinan kepada masyarakat untuk menggunakannya.
 

 

 
 
Jenis-Jenis Wang

Wang kertas.

Duit syiling.

Deposit semasa.

 
Fungsi Utama Wang
1. Alat Perantaraan Pertukaran
  • Perlu membayar sejumlah wang yang tertentu untuk membeli sesuatu barang.
  • Contoh: Azril membeli sebuah rumah dengan membayar harga rumah tersebut.
2. Alat Ukuran Nilai
  • Menilai sesuatu barang dalam bentuk harga.
  • Contoh: Harga sebuah rumah tersebut adalah RM300 ribu.
3. Alat Bayaran Tertunda
  • Membolehkan sesuatu pembayaran dilakukan secara ansuran. Fungsi ini membantu memperkembangkan urus niaga secara kredit.
  • Contoh: Bayaran harga rumah dibuat secara ansuran. untuk tempoh sehingga 20 tahun.
4. Alat Simpanan Nilai
  • Sifatnya tahan lama dan tidak mudah rosak dalam jangka panjang. Fungsi ini menggalakkan orang ramai membuat tabungan dan pelaburan.
  • Contoh: Simpan wang di dalam bank untuk kegunaan masa hadapan.
 

 

 
Kebaikan Sistem Wang Berbanding Sistem Barter
1. Perantaraan Pertukaran 

Wang

Dapat berfungsi sebagai alat perantaraan pertukaran.

Tidak memerlukan kehendak serentak.

Individu boleh melakukan pengkhususan.

Barter

Tidak dapat berfungsi sebagai alat perantaraan yang baik.

Kehendak serentak amat diperlukan dalam pertukaran.

Pertukaran hanya boleh dilakukan antara dua pihak.

2. Ukuran Nilai

Wang

Barang diukur berdasarkan mata wang.

Barter

Sukar mengukur nilai sesuatu barang.

3. Bayaran Tertunda

Wang

Nilai wang yang stabil membolehkan pembelian secara ansuran.

Barter

Barang tanpa nilai yang stabil menyukarkan pembayaran secara ansuran.

4. Simpanan Nilai

Wang

Bersifat tahan lama dan tidak mudah rosak.

Wang disimpan di Institusi Kewangan akan dibayar faedah/dividen.

Barter

Kebanyakan barang yang digunakan dalam proses pertukaran tidak tahan lama.

 
 
Jenis-jenis Bank

Bank Perdagangan:

a) Bank Konvensional

b) Bank Islam
 

Bank Pusat

 

 

 
Bank Perdagangan
  • Bank terbesar dan terpenting dalam industri perbankan.
  • Dimiliki oleh pihak swasta.
  • Aktivitinya berteraskan keuntungan.
  • Menyediakan perkhidmatan kepada orang ramai.
  • Menerima deposit melalui akaun tetap, simpanan dan semasa.
  • Penubuhan Bank perdagangan perlu mendapat kebenaran Bank Negara Malaysia.
  • Perlu memiliki lesen yang dikeluarkan oleh Menteri Kewangan.
  • Fungsi Bank Perdagangan:
    • Menerima deposit.
    • Memberi pinjaman.
    • Membuat dan menerima bayaran.
  • Contoh: Maybank Berhad.
 
Bank Pusat

Ditubuhkan pada 26 Jan 1959 di bawah Ordinan bank Negara Malaysia 1958.

  • Fungsi Bank Pusat ialah:
    • Mengeluarkan mata wang.
    • Mengawal kestabilan mata wang.
    • Jurubank kepada kerajaan.
    • Jurubank kepada bank perdagangan.
    • Mengawal kestabilan ekonomi.
  • Contoh: Bank Negara Malaysia.
 
Skim Perbankan Konvensional

Tertakluk kepada Akta Bank dan Institusi Kewangan (BAFIA) 1989.

Aktiviti atau operasi berdasarkan kaedah perbankan konvensional.

Urus niaga berasakan kadar faedah atau riba.

 
Skim Perbankan Islam

Dikawal oleh Lembaga Pengawasan Syariah 1997.

Aktiviti atau operasi berdasarkan hukum syarak.

Urus niaga berasaskan kadar untung.

 

 

 
Fungsi Bank Pusat
1. Mengeluarkan Mata Wang
  • Keluarkan duit syiling dan wang kertas.
  • Memastikan penawaran wang sentiasa mencukupi.
2. Mengawal Kestabilan Nilai Mata Wang
  • Nilai mata wang diukur melalui kuasa beli dan mata wang asing.
  • Kuasa beli - Kemampuan wang untuk membeli sesuatu barang/perkhidmatan.
  • Nilai RM dibandingkan dengan Dolar Amerika Syarikat kerana ia digunakan dengan meluas dalam perdagangan antarabangsa.
  • Tiga kaedah digunakan oleh bank pusat:
    1. Mewujudkan sandaran minimum.
    2. Campur tangan dalam pasaran pertukaran asing (FOREX).
    3. Mengawal inflasi.
3. Jurubank kepada Kerajaan
  • Mentadbir akaun negara:
    • Akaun kewangan: catatan semua hasil dan perbelanjaan kerajaan.
    • Akaun pinjaman kewangan: rekod pinjaman yang dibuat oleh kerajaan.
  • Memberi pendahuluan sementara - apabila kerajaan mengalami kekurangan wang.
  • Mengurus hutang negara - melalui sumber dalam negeri dan luar negara.
  • Memberi nasihat pelaburan - penasihat dan ejen kerajaan untuk aktiviti pelaburan kerajaan di luar negara.
  • Mengurus pertukaran asing - memastikan rizab antarabangsa mencukupi dan sentiasa stabil.
4. Jurubank kepada Bank Perdagangan
  • Menyediakan akaun penjelasan antara bank - untuk membayar hutang antara bank kesan pengeluaran cek.
  • Menjaga rizab berkanun - simpanan wajib bank perdagangan di bank pusat pada kadar tertentu. Kadar rizab berkanun ialah 4%.
  • Sumber pinjaman terakhir kepada bank perdagangan-bank yang mengalami masalah kekurangan tunai boleh mendapatkan pinjaman daripada bank pusat.
5. Mengawal Kestabilan Ekonomi
  • Mengawal inflasi dan kemelesetan ekonomi melalui dasar kewangan.
  • Menggunakan alat dasar kewangan seperti rizab berkanun, rizab tunai, kadar faedah, syarat sewa beli dan surat jaminan kerajaan.
 

 

 
Fungsi Bank Perdagangan
1. Menerima Deposit
  • Akaun Simpanan
    • Membolehkan masyarakat menyimpan wang dalam jumlah yang kecil dan tidak tetap.
    • Simpanan tersebut boleh dikeluarkan pada bila-bila masa.
    • Pemegang akaun simpanan menerima faedah yang rendah berbanding akaun simpanan tetap.
       
  • Akaun Simpanan Tetap
    • Membolehkan pelanggan bank menyimpan sejumlah wang untuk tempoh tertentu dan dibayar kadar faedah yang lebih tinggi berbanding akaun simpanan.
    • Faedah hanya dibayar apabila tamat tempoh simpanan. 
    • Pemegang akaun diberi sijil simpanan. Sijil ini boleh dijadikan cagaran untuk mendapatkan pinjaman bank.
       
  • Akaun Semasa
    • Simpanan dalam akaun semasa tidak dibayar faedah tetapi dikenakan caj perkhidmatan.
    • Simpanan minimum untuk membuka akaun semasa adalah lebih tinggi berbanding akaun simpanan dan pemohon perlu mengemukakan seorang perujuk iaitu pemegang akaun semasa di cawangan bank yang sama.
    • Pemegang akaun semasa boleh memohon kemudahan overdraf iaitu mengeluarkan wang lebih daripada baki simpanan.
2. Memberi Pinjaman
  • Overdraf.
    • Kemudahan yang disediakan kepada pemegang akaun semasa untuk mengeluarkan wang lebih daripada baki simpanannya berdasarkan had yang telah ditetapkan oleh bank.
       
  • Pinjaman peribadi.
    • Pemohon tidak perlu cagaran tetapi memerlukan seorang penjamin.
       
  • Pinjaman bercagar.
    • Kemudahan pembiayaan untuk pembelian hartanah seperti rumah dan tanah.
       
  • Pinjaman kenderaan (Kemudahan sewa-beli).
    • Kemudahan ini digunakan untuk membiayai pembelian kenderaan baharu dan kenderaan terpakai.
       
  • Pinjaman kad kredit.
    • Kad kredit digunakan untuk mendapatkan pendahuluan tunai hingga had tertentu.
       
  • Mendiskaunkan bil pertukaran.
    • Bank membeli bil pertukaran pada harga yang lebih rendah daripada harga muka.
3. Menerima dan Membuat Bayaran
  • Sistem Cek.
  • Arahan kepada Bank:
    • Debit langsung
    • Pindahan kredit
    • Perintah sedia ada
    • Draf bank
    • Kad juruwang elektronik (Kad ATM)
    • Kad kredit
 
Perbankan Internet
Pelanggan bank boleh membuat transaksi perbankan dengan menggunakan komputer, telefon pintar, peranti mudah alih, dan sebagainya.
 
Perkhidmatan-perkhidmatan lain Bank Perdagangan
  • Pelaburan emas.
  • Urus niaga saham.
  • Unit amanah.
  • Penulisan wasiat.
  • Perkhidmatan insurans.
  • Urusan bayaran eksport dan import.
 
Konsep Skim Perbankan Islam

Berlandaskan hukum Islam (syariah).

Menghindari unsur-unsur Maghrib seperti riba, maisir dan gharar.

Prinsip asas: perkongsian untung dan risiko antara pihak yang berurus niaga.

 

 

 
Prinsip Perbankan Islam
1. Wadiah (Pemegang amanah)

Bertindak sebagai wakil untuk menjaga harta pelanggan.

2. Mudharah (Perkongsian untung)

Bertindak sebagai usahawan dan melabur wang pelanggan (pemodal) dalam bidang pelaburan yang menguntungkan.

3. Bai Bithaman Ajil (Jualan secara ansuran)

Bank menjual barang kepada pelanggan dengan pembayaran tertangguh pada harga tertentu termasuk margin keuntungan yang telah dipersetujui.

4. Takjiri (Pindah milik harta sewa)

Bank membeli aset yang diperlukan oleh pelanggan dan pelanggan perlu membayar sewa untuk tempoh tertentu.

 

Wang dan Bank

 
3.1 Wang dan Bank
 
Wang
Komoditi atau benda yang diterima umum oleh masyarakat sebagai alat perantaraan pertukaran.
 
Fungsi Wang

Sebelum wujud wang, manusia menggunakan SISTEM BARTER.

Sistem barter adalah pertukaran barang dengan barang tanpa wang.

 
Kelemahan Sistem Barter

Masalah membawa barang.

Masalah kehendak serentak.

Barang tidak tahan lama.

Kesukaran membahagi barang kepada unit kecil.

Sukar menentukan nilai pertukaran.

 
Ciri-ciri Wang
1. Tahan Lama
  • Mempunyai sifat yang tahan lama.
  • Tidak mudah rosak.
  • Contoh: Perak dan emas.
2. Diterima Umum
  • Masyarakat yakin terhadap keupayaan wang.
  • Orang ramai menerima wang dalam urusan pembelian barangan dan perkhidmatan.
3. Penawaran Terhad
  • Wang mesti kestabilan untuk menjamin nilainya dan keyakinan orang ramai terhadap penggunaannya.
4. Mudah Dibawa
  • Saiz yang kecil dan ringan mudah dibawa dari satu tempat ke tempat yang lain.
  • Contoh: Duit syiling dan wang kertas.
5. Boleh Dibahagikan kepada Unit yang Lebih Kecil
  • Wang boleh dibahagi kepada unit yang kecil untuk memudahkan urus niaga.
6. Kestabilan Nilai
  • Nilai yang tidak mudah berubah (nilai wang tidak mengalami turun naik).
  • Kestabilan nilai akan member keyakinan kepada masyarakat untuk menggunakannya.
 

 

 
 
Jenis-Jenis Wang

Wang kertas.

Duit syiling.

Deposit semasa.

 
Fungsi Utama Wang
1. Alat Perantaraan Pertukaran
  • Perlu membayar sejumlah wang yang tertentu untuk membeli sesuatu barang.
  • Contoh: Azril membeli sebuah rumah dengan membayar harga rumah tersebut.
2. Alat Ukuran Nilai
  • Menilai sesuatu barang dalam bentuk harga.
  • Contoh: Harga sebuah rumah tersebut adalah RM300 ribu.
3. Alat Bayaran Tertunda
  • Membolehkan sesuatu pembayaran dilakukan secara ansuran. Fungsi ini membantu memperkembangkan urus niaga secara kredit.
  • Contoh: Bayaran harga rumah dibuat secara ansuran. untuk tempoh sehingga 20 tahun.
4. Alat Simpanan Nilai
  • Sifatnya tahan lama dan tidak mudah rosak dalam jangka panjang. Fungsi ini menggalakkan orang ramai membuat tabungan dan pelaburan.
  • Contoh: Simpan wang di dalam bank untuk kegunaan masa hadapan.
 

 

 
Kebaikan Sistem Wang Berbanding Sistem Barter
1. Perantaraan Pertukaran 

Wang

Dapat berfungsi sebagai alat perantaraan pertukaran.

Tidak memerlukan kehendak serentak.

Individu boleh melakukan pengkhususan.

Barter

Tidak dapat berfungsi sebagai alat perantaraan yang baik.

Kehendak serentak amat diperlukan dalam pertukaran.

Pertukaran hanya boleh dilakukan antara dua pihak.

2. Ukuran Nilai

Wang

Barang diukur berdasarkan mata wang.

Barter

Sukar mengukur nilai sesuatu barang.

3. Bayaran Tertunda

Wang

Nilai wang yang stabil membolehkan pembelian secara ansuran.

Barter

Barang tanpa nilai yang stabil menyukarkan pembayaran secara ansuran.

4. Simpanan Nilai

Wang

Bersifat tahan lama dan tidak mudah rosak.

Wang disimpan di Institusi Kewangan akan dibayar faedah/dividen.

Barter

Kebanyakan barang yang digunakan dalam proses pertukaran tidak tahan lama.

 
 
Jenis-jenis Bank

Bank Perdagangan:

a) Bank Konvensional

b) Bank Islam
 

Bank Pusat

 

 

 
Bank Perdagangan
  • Bank terbesar dan terpenting dalam industri perbankan.
  • Dimiliki oleh pihak swasta.
  • Aktivitinya berteraskan keuntungan.
  • Menyediakan perkhidmatan kepada orang ramai.
  • Menerima deposit melalui akaun tetap, simpanan dan semasa.
  • Penubuhan Bank perdagangan perlu mendapat kebenaran Bank Negara Malaysia.
  • Perlu memiliki lesen yang dikeluarkan oleh Menteri Kewangan.
  • Fungsi Bank Perdagangan:
    • Menerima deposit.
    • Memberi pinjaman.
    • Membuat dan menerima bayaran.
  • Contoh: Maybank Berhad.
 
Bank Pusat

Ditubuhkan pada 26 Jan 1959 di bawah Ordinan bank Negara Malaysia 1958.

  • Fungsi Bank Pusat ialah:
    • Mengeluarkan mata wang.
    • Mengawal kestabilan mata wang.
    • Jurubank kepada kerajaan.
    • Jurubank kepada bank perdagangan.
    • Mengawal kestabilan ekonomi.
  • Contoh: Bank Negara Malaysia.
 
Skim Perbankan Konvensional

Tertakluk kepada Akta Bank dan Institusi Kewangan (BAFIA) 1989.

Aktiviti atau operasi berdasarkan kaedah perbankan konvensional.

Urus niaga berasakan kadar faedah atau riba.

 
Skim Perbankan Islam

Dikawal oleh Lembaga Pengawasan Syariah 1997.

Aktiviti atau operasi berdasarkan hukum syarak.

Urus niaga berasaskan kadar untung.

 

 

 
Fungsi Bank Pusat
1. Mengeluarkan Mata Wang
  • Keluarkan duit syiling dan wang kertas.
  • Memastikan penawaran wang sentiasa mencukupi.
2. Mengawal Kestabilan Nilai Mata Wang
  • Nilai mata wang diukur melalui kuasa beli dan mata wang asing.
  • Kuasa beli - Kemampuan wang untuk membeli sesuatu barang/perkhidmatan.
  • Nilai RM dibandingkan dengan Dolar Amerika Syarikat kerana ia digunakan dengan meluas dalam perdagangan antarabangsa.
  • Tiga kaedah digunakan oleh bank pusat:
    1. Mewujudkan sandaran minimum.
    2. Campur tangan dalam pasaran pertukaran asing (FOREX).
    3. Mengawal inflasi.
3. Jurubank kepada Kerajaan
  • Mentadbir akaun negara:
    • Akaun kewangan: catatan semua hasil dan perbelanjaan kerajaan.
    • Akaun pinjaman kewangan: rekod pinjaman yang dibuat oleh kerajaan.
  • Memberi pendahuluan sementara - apabila kerajaan mengalami kekurangan wang.
  • Mengurus hutang negara - melalui sumber dalam negeri dan luar negara.
  • Memberi nasihat pelaburan - penasihat dan ejen kerajaan untuk aktiviti pelaburan kerajaan di luar negara.
  • Mengurus pertukaran asing - memastikan rizab antarabangsa mencukupi dan sentiasa stabil.
4. Jurubank kepada Bank Perdagangan
  • Menyediakan akaun penjelasan antara bank - untuk membayar hutang antara bank kesan pengeluaran cek.
  • Menjaga rizab berkanun - simpanan wajib bank perdagangan di bank pusat pada kadar tertentu. Kadar rizab berkanun ialah 4%.
  • Sumber pinjaman terakhir kepada bank perdagangan-bank yang mengalami masalah kekurangan tunai boleh mendapatkan pinjaman daripada bank pusat.
5. Mengawal Kestabilan Ekonomi
  • Mengawal inflasi dan kemelesetan ekonomi melalui dasar kewangan.
  • Menggunakan alat dasar kewangan seperti rizab berkanun, rizab tunai, kadar faedah, syarat sewa beli dan surat jaminan kerajaan.
 

 

 
Fungsi Bank Perdagangan
1. Menerima Deposit
  • Akaun Simpanan
    • Membolehkan masyarakat menyimpan wang dalam jumlah yang kecil dan tidak tetap.
    • Simpanan tersebut boleh dikeluarkan pada bila-bila masa.
    • Pemegang akaun simpanan menerima faedah yang rendah berbanding akaun simpanan tetap.
       
  • Akaun Simpanan Tetap
    • Membolehkan pelanggan bank menyimpan sejumlah wang untuk tempoh tertentu dan dibayar kadar faedah yang lebih tinggi berbanding akaun simpanan.
    • Faedah hanya dibayar apabila tamat tempoh simpanan. 
    • Pemegang akaun diberi sijil simpanan. Sijil ini boleh dijadikan cagaran untuk mendapatkan pinjaman bank.
       
  • Akaun Semasa
    • Simpanan dalam akaun semasa tidak dibayar faedah tetapi dikenakan caj perkhidmatan.
    • Simpanan minimum untuk membuka akaun semasa adalah lebih tinggi berbanding akaun simpanan dan pemohon perlu mengemukakan seorang perujuk iaitu pemegang akaun semasa di cawangan bank yang sama.
    • Pemegang akaun semasa boleh memohon kemudahan overdraf iaitu mengeluarkan wang lebih daripada baki simpanan.
2. Memberi Pinjaman
  • Overdraf.
    • Kemudahan yang disediakan kepada pemegang akaun semasa untuk mengeluarkan wang lebih daripada baki simpanannya berdasarkan had yang telah ditetapkan oleh bank.
       
  • Pinjaman peribadi.
    • Pemohon tidak perlu cagaran tetapi memerlukan seorang penjamin.
       
  • Pinjaman bercagar.
    • Kemudahan pembiayaan untuk pembelian hartanah seperti rumah dan tanah.
       
  • Pinjaman kenderaan (Kemudahan sewa-beli).
    • Kemudahan ini digunakan untuk membiayai pembelian kenderaan baharu dan kenderaan terpakai.
       
  • Pinjaman kad kredit.
    • Kad kredit digunakan untuk mendapatkan pendahuluan tunai hingga had tertentu.
       
  • Mendiskaunkan bil pertukaran.
    • Bank membeli bil pertukaran pada harga yang lebih rendah daripada harga muka.
3. Menerima dan Membuat Bayaran
  • Sistem Cek.
  • Arahan kepada Bank:
    • Debit langsung
    • Pindahan kredit
    • Perintah sedia ada
    • Draf bank
    • Kad juruwang elektronik (Kad ATM)
    • Kad kredit
 
Perbankan Internet
Pelanggan bank boleh membuat transaksi perbankan dengan menggunakan komputer, telefon pintar, peranti mudah alih, dan sebagainya.
 
Perkhidmatan-perkhidmatan lain Bank Perdagangan
  • Pelaburan emas.
  • Urus niaga saham.
  • Unit amanah.
  • Penulisan wasiat.
  • Perkhidmatan insurans.
  • Urusan bayaran eksport dan import.
 
Konsep Skim Perbankan Islam

Berlandaskan hukum Islam (syariah).

Menghindari unsur-unsur Maghrib seperti riba, maisir dan gharar.

Prinsip asas: perkongsian untung dan risiko antara pihak yang berurus niaga.

 

 

 
Prinsip Perbankan Islam
1. Wadiah (Pemegang amanah)

Bertindak sebagai wakil untuk menjaga harta pelanggan.

2. Mudharah (Perkongsian untung)

Bertindak sebagai usahawan dan melabur wang pelanggan (pemodal) dalam bidang pelaburan yang menguntungkan.

3. Bai Bithaman Ajil (Jualan secara ansuran)

Bank menjual barang kepada pelanggan dengan pembayaran tertangguh pada harga tertentu termasuk margin keuntungan yang telah dipersetujui.

4. Takjiri (Pindah milik harta sewa)

Bank membeli aset yang diperlukan oleh pelanggan dan pelanggan perlu membayar sewa untuk tempoh tertentu.