5.2 |
Kegemilangan Kesultanan Melayu Melaka |
|
|
Faktor Kegemilangan
|
|
Kepimpinan Raja |
- Raja merupakan ketua pemerintah dan ketua kerajaan yang mempunyai kuasa tertinggi.
|
|
|
1. Keturunan Raja Palembang
- Pemerintah Melaka berasal daripada zuriat keturunan anak Raja Palembang yang dikatakan bersusur galur daripada Iskandar Zulkarnain.
- Susur galur ini memberikan taraf kedudukan yang tinggi kepada Sultan Melaka dalam kalangan kerajaan lain di Alam Melayu.
|
|
2. Peranan yang Unggul
- Menjadi simbol perpaduan dan kemakmuran.
- Merupakan ketua angkatan tentera.
- Mengetuai hubungan diplomatik.
|
|
3. Daulat dan Alat Kebesaran
- Daulat merupakan kuasa dan kewibawaan raja sebagai pemimpin. Rakyat wajib memberikan taat setia sepenuhnya dan tidak boleh menderhaka kepada raja.
- Alat kebesaran diraja termasuklah cap mohor, nobat, keris. Alat kebesaran digunakan semasa upacara istiadat pertabalan, perkahwinan dan kemangkatan raja.
|
|
4. Kewibawaan
- Raja memiliki ciri kepemimpinan seperti adil, berwibawa dan mengambil berat terhadap kebajikan rakyat.
- Raja memerintah berdasarkan bidang kuasa yang ditetapkan mengikut Hukum Kanun Melaka.
|
|
Sistem Pentadbiran |
|
Sistem Pembesar Empat Lipatan
- Sistem ini bermaksud pada setiap peringkat pentadbiran, terdapat pembesar yang dilantik oleh pemerintah bagi membantu melicinkan pentadbiran.
- Pembesar ini merupakan pentadbir kerajaan pada peringkat pusat, jajahan, daerah, mukim dan kampung.
- Merupakan pembesar peringkat pusat yang merupakan tonggak utama pentadbiran Kesultanan Melayu Melaka.
|
|
Tugas utama pembesar ialah:
- Menjaga keamanan kawasan.
- Mengutip cukai dan hasil lain melalui sistem serah.
Pemerintah Melaka juga mengurniakan kawasan khas kepada pembesar untuk ditadbir :
- Kawasan yang dikurniakan kepada pembesar berempat dikenali sebagai kawasan pegangan.
- Pembesar dibenarkan mengutip cukai di kawasannya dan menyerahkannya kepada pemerintah sebagai ufti.
|
|
Sistem Perundangan |
- Hukum Kanun Melaka
- Undang-undang Laut Melaka
- Undang-undang Adat
|
|
Aspek Kegemilangan
|
|
Empayar yang Luas |
Cara Pembentukan Empayar :
- Penaklukan
- Perkahwinan
- Naungan
|
|
Kepentingan Pembentukan Empayar
Politik |
Meluaskan wilayah dan jajahan takluk. |
Ekonomi
|
Menguasai perdagangan di Selat Melaka.
|
Sosial |
Wujud masyarakat majmuk yang terdiri daripada pelbagai suku dan bangsa. |
Agama |
Islam telah berkembang luas ke Pahang, Kelantan, Perak, Timur Sumatera dan Patani. |
|
|
Pusat Penyebaran Agama Islam |
Cara Penyebaran Agama Islam:
Sultan Muzaffar Shah telah menjadikan agama Islam sebagai agama rasmi Kesultanan Melayu Melaka.
- Peranan Ulama dan Mubaligh
Pemerintah Melaka menghantar ulama dan mubaligh ke seluruh kawasan pengaruhnya.
Negeri naungan dan jajahan memeluk Islam sebagai tanda taat setia kepada pemerintah Melaka.
|
|
Kesan Penyebaran Agama Islam
1. Tumpuan Ulama
2. Tempat Pembelajaran
3. Persuratan : Pengaruh Islam terdapat dalam saduran karya sastera dari Arab dan Parsi seperti Hikayat Muhammad Ali Hanafiah dan Hikayat Amir Hamzah.
4. Pemerintahan dan Pentadbiran : Jawatan mufti dan kadi diwujudkan untuk kelicinan pengurusan agama Islam.
|
|
Pusat Perdagangan |
Melaka terletak di laluan perdagangan antara India dengan China.
- Pusat Pengumpulan dan Pengedaran Pelbagai Barangan
Barangan luar yang dibawa masuk ke Melaka ialah benang emas, kain pelikat, tembikar, dan bahan makanan.
- Dikunjungi Pedagang dari Dalam dan Luar Alam Melayu
Pelabuhan Melaka juga dikunjungi oleh pedagang dari, Parsi, Turki, Mesir, Luzon, Ceylon, Burma, Kemboja, dan Annam.
|
|
Pengurusan Perdagangan |
- Syahbandar (Urusan Perdagangan) : Tugas syahbandar ialah mengurus pasar dan gudang, menjaga kebajikan serta keselamatan pedagang.
- Cukai Perdagangan : Pengurusan cukai pelabuhan yang rendah menarik minat pedagang ke Melaka.
- Mata Wang : Perdagangan tukar barang berlaku antara barangan dari China dan Alam Melayu dengan barangan dari Barat dan India.
- Orang Laut (Tentera perairan Melaka): Tugas orang laut ialah memastikan urusan perdagangan dapat dijalankan tanpa gangguan.
- Kemudahan Pelaburan: Gudang menyimpan barang, kemudahan pengangkutan, tempat beribadat, bekalan makan minum, khidmat membaiki kapal dan tempat penginapan.
|
|
Hubungan Luar |
|
Hubungan Kesultanan Melayu Melaka dengan Kerajaan Alam Melayu |
- Hubungan berlaku atas dasar sama taraf.
- Hubungan diplomatik terjalin melalui perkahwinan Sultan Melaka dengan puteri kerajaan Pasai, iaitu Puteri Ratna Kaumala.
- Hubungan juga berlaku atas dasar berkongsi pendapat dan perbincangan berkaitan hal agama Islam.
- Hubungan ini membantu kemunculan Melaka sebagai pusat penyebaran Islam.
|
- Hubungan berlaku atas dasar kepentingan bersama dalam perdagangan dan penyebaran Islam.
- Kerajaan Demak membekalkan beras, bahan makanan, rempah-ratus dan tentera kepada Melaka.
- Hubungan ini penting bagi menjamin keamanan dan kemakmuran Melaka.
|
- Hubungan terjalin disebabkan oleh perkahwinan pemerintah Melaka dengan puteri Majapahit.
- Hubungan ini dapat mengukuhkan lagi persahabatan dengan Majapahit.
- Hasil hubungan ini, wilayah Melaka menjadi semakin luas dan tamatnya ancaman daripada Majapahit.
|
- Melaka telah menghantar utusan persahabatan ke Makasar.
- Hubungan ini berlaku dalam aspek perdagangan, perkapalan, Islam, kebudayaan dan kesenian.
- Hubungan ini semakin rapat dengan kerajaan Makasar menghadiahi "Budak Raja" kepada Sultan Melaka.
|
|
|
Hubungan Kesultanan Melayu Melaka dengan Kerajaan Luar Alam Melayu |
- Hubungan diplomatik, persahabatan dan perdagangan terjalin dengan kunjungan utusan diketuai oleh Yin Ching pada tahun 1403 dan Laksamana Zheng He pada tahun 1405.
- Pengurniaan payung kuning, cap mohor dan sepersalinan pakaian sebagai tanda pengiktirafan kepada Sultan Melaka. Melaka mendapat naungan dan perlindungan daripada China.
- Pengiktirafan dan perlindungan daripada China dapat mengelakkan ancaman Siam. Melaka mahu situasi menang-menang dengan Siam untuk mengekalkan kedaulatannya.
|
- Melaka menjalinkan hubungan diplomatik dan perdagangan dengan kerajaan Ryukyu.
- Sultan Mansar Shah berutus surat dengan kerajaan Ryukyu berkaitan tingkah laku pedagangnya yang melanggar undang-undang di Melaka.
- Hubungan ini membantu meningkatkan lagi perdagangan dengan Melaka.
|
- Melaka pernah diancam oleh Siam semasa pemerintahan Parameswara dan Sultan Muzaffar Shah.
- Melaka menjalinkan hubungan dengan Siam atas dasar diplomatik dan perdagangan.
- Melaka telah menghantar utusan ke Siam yang diketuai oleh Tun Telanai dan Menteri Jana Putera.
- Melalui hubungan ini, Melaka memperoleh bekalan kayu jati, beras dan bahan makanan daripada Siam serta dapat menjamin keselamatanya.
|
- Hubungan berbentuk perdagangan pula dilakukan dengan Pegu, Luzon, Gujerat, Koromandel dan Bengal.
- Melaka juga menjalinkan hubungan dengan Mesir, Parsi, Turki dan Arab.
- Kesannya. Melaka telah muncul sebagai pusat perdagangan dan pusat penyebaran Islam yang ulung Alam Melayu.
|
|
|