19: Kerajaan Umayyah

 
19  Kerajaan Umayyah
 
Sejarah Kerajaan Umayyah
Asal Penubuhan
  • Bersempena nama Umayyah Bin Abdul Syams BIn Abdul Manaf, iaitu salah seorang daripada pemimpin keturunan Quraisy.
Pengasas
  • Muawiyah Bin Abi Sufian.
Tempoh Memerintah
  • Tahun 41 Hijrah hingga 132 Hijrah.
Keluasan Kerajaan
  • Meliputi sebahagian besar benua Afrika, Asia dan Eropah.
Bilangan Khalifah
  • 14 orang khalifah.
Khalifah yang Terkenal
  • Muawiyah Bin Abi Sufian
  • Abdul Malik Bin Marwan
  • Al-Walid Bin Abdul Malik
  • Umar Bin Abdul Aziz
Khalifah Terawal 
  • Muawiyah Bin Abi Sufian.
Khalifah Terakhir
  • Marwan Bin Muhammad.
Pusat Pemerintahan
  • Damsyik, Syria.
 
Khalifah Kerajaan Umayyah yang Terkenal
Muawiyah Bin Abi Sufian (Khalifah Pertama), 19 tahun 3 bulan (41H-60H)
  • Menjadikan Damsyik dan Mesir sebagai pusat pemerintahan Islam yang terkenal.
  • Mewujudkan perkhidmatan pos berkuda (Diwan al-Barid).
  • Memperkenalkan cap mohor rasmi kerajaan Umayyah (Diwan al-Khatim).
  • Menubuhkan jabatan setiausaha (Diwan ar-Rasail), jabatan cukai dan jabatan urusan awam.
  • Memperkasakan armada laut.
Abdul Malik Bin Marwan (Khalifah Kelima), 21 tahun (65H-86H)
  • Menetapkan bahasa Arab sebagai bahasa rasmi dalam urusan pentadbiran negara.
  • Mencetak mata wang dinar Islam pertama bertulisan Arab dan berteks al-Quran.
  • Menaik taraf perkhidmatan pos dan sistem pengangkutan awam.
  • Menaik taraf Diwanul Jundi untuk mengurus pertahanan negara.
  • Mengarahkan pembinaan قُبْهُ الصَّخْرَة (Qubbatus Sakhrah) di Baitul Maqdis.
Al-Walid Bin Abdul Malik (Khalifah Keenam), 9 tahun 7 bulan (86H-96H)
  • Pembukaan wilayah baharu Islam seperti Andalus dan India.
  • Memperbanyak dan mencantikkan seni bina Masjid Nabawi.
  • Membina banyak masjid baharu seperti Masjid Umawi di Damsyik yang bercirikan seni bina Islam.
  • Memberikan perhatian kepada rakyat yang berkeperluan khas seperti golongan warga emas dan orang buta dengan menubuhkan jabatan khas.
  • Menggalakkan pembinaan bangunan baharu bercirikan seni bina Islam.
  • Memperbanyak jalan raya menuju ke negeri Hijaz bagi memudahkan perjalanan jemaah haji ke Baitullah Al-Haram.
Umar Bin Abdul Aziz (Khalifah Kelapan), 2 tahun 5 bulan (99H-101H)
  • Mengecualikan bayaran cukai jizyah terhadap kafir zimmi sehingga ramai yang memeluk Islam.
  • Mengeluarkan arahan rasmi kepada Ibnu Syihab Az-Zuhri untuk membukukan hadis Rasulullah SAW.
  • Membina rumah (transit) untuk para pedagang.
  • Menaik taraf infrastruktur untuk kemudahan rakyat seperti hospital, jambatan, perigi, jalan raya dan sistem pengangkutan awam.
  • Mengasaskan dewan penasihat yang dianggotai oleh para ulama' untuk memberikan nasihat kepada khalifah.
 
 
Faktor Kegemilangan Kerajaan Umayyah
Agama
  • Khalifah Umar Bin Abdul Aziz telah menyemarakkan aktiviti keilmuan seperti penghayatan Al-Quran dan pembukuan hadis.
  • Khalifah Al-Walid Bin Abdul Malik telah menaik taraf dan membina institusi masjid seperti Masjid Nabawi untuk merancakkan aktiviti keamanan.
Politik
  • Pemilihan Damsyik yang strategik sebagai pusat pemerintahan oleh Khalifah Muawiyah Bin Abi Sufian telah berjaya mengukuhkan pentadbiran negara.
  • Pelantikan gabenor yang berwibawa berjaya menghapuskan pemberontakan oleh puak Khawarij dan Syi'ah.
  • Berjaya meluaskan wilayah Islam di Rom, Cina, India, Afrika Utara dan Eropah.
Ekonomi
  • Pengurusan Baitul Mal yang cekap sehingga hasil pendapatan negara melebihi keperluan contohnya pada zaman Khalifah Al-Walid Bin Abdul Malik.
  • Kerajaan berjaya memanfaatkan hasil daripada pertanian dan perdagangan untuk membangunkan negara.
Sosial
  • Penjagaan kebajikan rakyat menerusi bantuan kepada golongan yang memerlukan dan penyediaan kemudahan asas seperti masjid, jalan raya dan hospital.
  • Hubungan erat antara pemimpin dan rakyat mewujudkan suasana perpaduan dan harmoni dalam masyarakat.
Ketenteraan
  • Pasukan angkatan tentera yang berdisiplin dan bersemangat jihad dalam mempertahankan agama dan negara.
  • Kemudahan pangkalan tentera dan kapal perang yang dilengkapi dengan peralatan perang yang canggih.
  • Adaptasi strategi peperangan dangan meniru corak gerakan daripada Parsi dalam ketenteraan.
Pendidikan
  • Menjadikan masjid dan istana sebagai pusat perkembangan ilmu pengetahuan.
  • Galakan daripada Khalifah Abdul Malik Bin Marwan dan Umar Bin Abdul Aziz agar rakyat menguasai pelbagai ilmu naqli seperti al-Quran, tafsir, hadis dan nahu.
 
Faktor Kemerosotan Kerajaan Umayyah
Politik
  • Sistem lantikan khalifah secara monarki menimbulkan perebutan kuasa dan persaingan dalam kalangan anggota keluarga.
  • Pemberontakan oleh puak Syi'ah dan Khawarij serta golongan yang tidak berpuas hati dengan penubuhan Kerajaan Umayyah.
Sosial
  • Sikap taasub antara kabilah Arab Utara dan Selatan sehingga mencetuskan perpecahan dan gerakan sulit untuk menumbangkan kerajaan.
  • Sikap diskriminasi sebahagian khalifah terhadap golongan Mawali seperti bangsa Parsi dan Barbar dalam pemilihan jawatan gabenor.
Akhlak
  • Khalifah mengamalkan cara hidup mewah dan boros dalam perbelanjaan hingga menimbulkan rasa tidak puas hati rakyat.
  • Keruntuhan moral dalam kalangan khalifah kerana cenderung kepada hiburan dan kekejaman.
 
Iktibar daripada Pemerintahan Kerajaan Umayyah
  • Kita hendaklah mencontohi sifat-sifat mulia yang ada pada khalifah Islam. 
  • Kita hendaklah menjaga kebajikan sesama rakan agar mengeratkan kasih sayang.
  • Kita hendaklah menjaga hubungan baik antara pemimpin dengan rakyat agar hidup harmoni.
  • Kita hendaklah memartabatkan ajaran Al-Quran dan As-Sunnah dalam urusan kepimpinan agar syariat Islam dapat ditegakkan.
  • Kita hendaklah memiliki semangat jihad yang tinggi dalam memartabatkan kedaulatan negara.
  • Kita hendaklah berusaha meningkatkan ilmu pengetahuan agar dapat memberi sumbangan kepada umat Islam.
 

19: Kerajaan Umayyah

 
19  Kerajaan Umayyah
 
Sejarah Kerajaan Umayyah
Asal Penubuhan
  • Bersempena nama Umayyah Bin Abdul Syams BIn Abdul Manaf, iaitu salah seorang daripada pemimpin keturunan Quraisy.
Pengasas
  • Muawiyah Bin Abi Sufian.
Tempoh Memerintah
  • Tahun 41 Hijrah hingga 132 Hijrah.
Keluasan Kerajaan
  • Meliputi sebahagian besar benua Afrika, Asia dan Eropah.
Bilangan Khalifah
  • 14 orang khalifah.
Khalifah yang Terkenal
  • Muawiyah Bin Abi Sufian
  • Abdul Malik Bin Marwan
  • Al-Walid Bin Abdul Malik
  • Umar Bin Abdul Aziz
Khalifah Terawal 
  • Muawiyah Bin Abi Sufian.
Khalifah Terakhir
  • Marwan Bin Muhammad.
Pusat Pemerintahan
  • Damsyik, Syria.
 
Khalifah Kerajaan Umayyah yang Terkenal
Muawiyah Bin Abi Sufian (Khalifah Pertama), 19 tahun 3 bulan (41H-60H)
  • Menjadikan Damsyik dan Mesir sebagai pusat pemerintahan Islam yang terkenal.
  • Mewujudkan perkhidmatan pos berkuda (Diwan al-Barid).
  • Memperkenalkan cap mohor rasmi kerajaan Umayyah (Diwan al-Khatim).
  • Menubuhkan jabatan setiausaha (Diwan ar-Rasail), jabatan cukai dan jabatan urusan awam.
  • Memperkasakan armada laut.
Abdul Malik Bin Marwan (Khalifah Kelima), 21 tahun (65H-86H)
  • Menetapkan bahasa Arab sebagai bahasa rasmi dalam urusan pentadbiran negara.
  • Mencetak mata wang dinar Islam pertama bertulisan Arab dan berteks al-Quran.
  • Menaik taraf perkhidmatan pos dan sistem pengangkutan awam.
  • Menaik taraf Diwanul Jundi untuk mengurus pertahanan negara.
  • Mengarahkan pembinaan قُبْهُ الصَّخْرَة (Qubbatus Sakhrah) di Baitul Maqdis.
Al-Walid Bin Abdul Malik (Khalifah Keenam), 9 tahun 7 bulan (86H-96H)
  • Pembukaan wilayah baharu Islam seperti Andalus dan India.
  • Memperbanyak dan mencantikkan seni bina Masjid Nabawi.
  • Membina banyak masjid baharu seperti Masjid Umawi di Damsyik yang bercirikan seni bina Islam.
  • Memberikan perhatian kepada rakyat yang berkeperluan khas seperti golongan warga emas dan orang buta dengan menubuhkan jabatan khas.
  • Menggalakkan pembinaan bangunan baharu bercirikan seni bina Islam.
  • Memperbanyak jalan raya menuju ke negeri Hijaz bagi memudahkan perjalanan jemaah haji ke Baitullah Al-Haram.
Umar Bin Abdul Aziz (Khalifah Kelapan), 2 tahun 5 bulan (99H-101H)
  • Mengecualikan bayaran cukai jizyah terhadap kafir zimmi sehingga ramai yang memeluk Islam.
  • Mengeluarkan arahan rasmi kepada Ibnu Syihab Az-Zuhri untuk membukukan hadis Rasulullah SAW.
  • Membina rumah (transit) untuk para pedagang.
  • Menaik taraf infrastruktur untuk kemudahan rakyat seperti hospital, jambatan, perigi, jalan raya dan sistem pengangkutan awam.
  • Mengasaskan dewan penasihat yang dianggotai oleh para ulama' untuk memberikan nasihat kepada khalifah.
 
 
Faktor Kegemilangan Kerajaan Umayyah
Agama
  • Khalifah Umar Bin Abdul Aziz telah menyemarakkan aktiviti keilmuan seperti penghayatan Al-Quran dan pembukuan hadis.
  • Khalifah Al-Walid Bin Abdul Malik telah menaik taraf dan membina institusi masjid seperti Masjid Nabawi untuk merancakkan aktiviti keamanan.
Politik
  • Pemilihan Damsyik yang strategik sebagai pusat pemerintahan oleh Khalifah Muawiyah Bin Abi Sufian telah berjaya mengukuhkan pentadbiran negara.
  • Pelantikan gabenor yang berwibawa berjaya menghapuskan pemberontakan oleh puak Khawarij dan Syi'ah.
  • Berjaya meluaskan wilayah Islam di Rom, Cina, India, Afrika Utara dan Eropah.
Ekonomi
  • Pengurusan Baitul Mal yang cekap sehingga hasil pendapatan negara melebihi keperluan contohnya pada zaman Khalifah Al-Walid Bin Abdul Malik.
  • Kerajaan berjaya memanfaatkan hasil daripada pertanian dan perdagangan untuk membangunkan negara.
Sosial
  • Penjagaan kebajikan rakyat menerusi bantuan kepada golongan yang memerlukan dan penyediaan kemudahan asas seperti masjid, jalan raya dan hospital.
  • Hubungan erat antara pemimpin dan rakyat mewujudkan suasana perpaduan dan harmoni dalam masyarakat.
Ketenteraan
  • Pasukan angkatan tentera yang berdisiplin dan bersemangat jihad dalam mempertahankan agama dan negara.
  • Kemudahan pangkalan tentera dan kapal perang yang dilengkapi dengan peralatan perang yang canggih.
  • Adaptasi strategi peperangan dangan meniru corak gerakan daripada Parsi dalam ketenteraan.
Pendidikan
  • Menjadikan masjid dan istana sebagai pusat perkembangan ilmu pengetahuan.
  • Galakan daripada Khalifah Abdul Malik Bin Marwan dan Umar Bin Abdul Aziz agar rakyat menguasai pelbagai ilmu naqli seperti al-Quran, tafsir, hadis dan nahu.
 
Faktor Kemerosotan Kerajaan Umayyah
Politik
  • Sistem lantikan khalifah secara monarki menimbulkan perebutan kuasa dan persaingan dalam kalangan anggota keluarga.
  • Pemberontakan oleh puak Syi'ah dan Khawarij serta golongan yang tidak berpuas hati dengan penubuhan Kerajaan Umayyah.
Sosial
  • Sikap taasub antara kabilah Arab Utara dan Selatan sehingga mencetuskan perpecahan dan gerakan sulit untuk menumbangkan kerajaan.
  • Sikap diskriminasi sebahagian khalifah terhadap golongan Mawali seperti bangsa Parsi dan Barbar dalam pemilihan jawatan gabenor.
Akhlak
  • Khalifah mengamalkan cara hidup mewah dan boros dalam perbelanjaan hingga menimbulkan rasa tidak puas hati rakyat.
  • Keruntuhan moral dalam kalangan khalifah kerana cenderung kepada hiburan dan kekejaman.
 
Iktibar daripada Pemerintahan Kerajaan Umayyah
  • Kita hendaklah mencontohi sifat-sifat mulia yang ada pada khalifah Islam. 
  • Kita hendaklah menjaga kebajikan sesama rakan agar mengeratkan kasih sayang.
  • Kita hendaklah menjaga hubungan baik antara pemimpin dengan rakyat agar hidup harmoni.
  • Kita hendaklah memartabatkan ajaran Al-Quran dan As-Sunnah dalam urusan kepimpinan agar syariat Islam dapat ditegakkan.
  • Kita hendaklah memiliki semangat jihad yang tinggi dalam memartabatkan kedaulatan negara.
  • Kita hendaklah berusaha meningkatkan ilmu pengetahuan agar dapat memberi sumbangan kepada umat Islam.