Bahan Pencuci

5.2

Bahan Pencuci

Definisi Sabun

Garam natrium atau kalium bagi asid lemak.

Proses Penyediaan Sabun

Sabun adalah garam natrium atau kalium asid lemak.
Sabun dihasilkan daripada tindak balas peneutralan antara asid lemak dan alkali.
Asid lemak ialah asid karbosilik rantaip panjang.
Sumber asid lemak boleh didapati daripada ester semulajadi dalam lemak haiwan atau minyak sayuran.
Formula am untuk sabun ialah \(RCOO−Na^+\) atau \(RCOO−K^+\).
R ialah kumpulan alkil yang mengandungi sekurang-kurangnya 8 atom karbon.
Walau bagaimanapun, kumpulan alkil biasanya mengandungi 12 hingga 20 atom karbon.
R terdiri darupada hidrokarbon tepu atau tak tepu.

Contoh-Contoh Sabun
Sabun	Formula Kimia	Asid Lemak	Sumber
Natrium laurat	CH₃(CH₂)₁₀COONa	CH₃(CH₂)₁₀COOH Asid laurik	Minyak kelapa
Natrium palmitat	CH₃(CH₂)₁₄COONa	CH₃(CH₂)₁₄COONa Asid palmitik	Minyak sawit

Detergen

Definisi

Garam yang terbentuk daripada tindak balas peneutralan hidrogen alkil sulfat dengan alkali.

Bahan Mentah

Petroleum.

Penyediaan

Pengeluaran detergen bermula semasa perang dunia kedua kerana kekurangan lemak haiwan dan minyak sayuran.
Detergen ialah agen pembersih bukan sabun.
Detergen iaah garam natrium asid sulfonik.
Dua jenis asid sulfonik yang digunakan untuk membuat detergen ialah asid alkil sulfonik dan asid alkilbenzena sulfonik.
Detergen biasanya dibuat daripada sumber sintetik, seperti pecahan petroleum.

Tindakan Pencucian Sabun dan Detergen

Gambar menunjukkan tindakn pencucian sabun dengan detergen.

Anion Sabun dan Anion Detergen di dalam Air

Penyingkiran Gris

Keberkesanan Tindakan Pencucian Sabun dan Detergen

Air liat adalah air yang mengandungi garam mineral, yang terutamanya ion kalsium, \(Ca^{2+}\) dan ion magnesium, \(Mg^{2+}\).
Sabun yang dialrutkan dalam air liat akan membentuk kekat.
Kekat adalah garam yang tidak terlarutkan yang terbentuk kerana tindak balas anion sabun dengan ion mineral di dalam air.
Keberkesanan sabun dan detergen dalam air liat adalah berbeza seperti yang ditunjukkan di bawah:

Aspek	Sabun	Detergen
Keberkesanan di dalam air lembut	Berkesan sebagai agen pencuci.	Berkesan sebagai agen pencuci.
Keberkesanan di dalam air liat	Kurang berkesan kerana membentuk kekat.	Lebih berkesan kerana tidak membentuk kekat.
Keberkesanan di dalam air berasid	Tidak berkesan kerana membentuk asid organik yang tidak larut.	Berkesan kerana membentuk asid organik yang larut.

Imej menunjukkan diagram 'BAHAN TAMBAH DALAM DETERGEN' iaitu Enzim biologi, Agen pengering, Bahan pewangi, Agen antienapan, Agen pengawal buih, Pelembut air dan pembina, Pemutih optik dan Agen pemutih.

Bahan Tambah dalam Detergen
Bahan Tambah	Fungsi	Contoh
Enzim biologi	Menanggalkan kotoran berprotein seperti darah, susu dan gula.	Amilase, protease, selulase dan lipase.
Agen pemutih	Menukar kotoran kepada bahan tanpa warna.	Natrium perborat dan natrium hipoklorit.
Pemutih optik	Menjadikan kain lebih putih dan lebih cerah.	Pewarna pendafluor.
Pelembut air dan pembina	Meningkatkan keberkesanan detergen dengan melembutkan air.	Natrium tripolifosfat.
Agen pengawal buih	Untuk mengawal pembuihan di dalam detergen.	Alkil monoetanolamida.
Agen antienapan	Menghalang kotoran yang dikeluarkan oleh detergen daripada melekat semula.	Natrium karboksilmetilselulosa.
Bahan pewangi	Menambahkan kewangian detergen dan fabrik.	Melur dan lavender.
Agen pengering	Memastikan serbuk detergen sentiasa kering di dalam bekas.	Natrium sulfat dan natrium silikat.

Bahan Pencuci

5.2

Bahan Pencuci

Definisi Sabun

Garam natrium atau kalium bagi asid lemak.

Proses Penyediaan Sabun

Sabun adalah garam natrium atau kalium asid lemak.
Sabun dihasilkan daripada tindak balas peneutralan antara asid lemak dan alkali.
Asid lemak ialah asid karbosilik rantaip panjang.
Sumber asid lemak boleh didapati daripada ester semulajadi dalam lemak haiwan atau minyak sayuran.
Formula am untuk sabun ialah \(RCOO−Na^+\) atau \(RCOO−K^+\).
R ialah kumpulan alkil yang mengandungi sekurang-kurangnya 8 atom karbon.
Walau bagaimanapun, kumpulan alkil biasanya mengandungi 12 hingga 20 atom karbon.
R terdiri darupada hidrokarbon tepu atau tak tepu.

Contoh-Contoh Sabun
Sabun	Formula Kimia	Asid Lemak	Sumber
Natrium laurat	CH₃(CH₂)₁₀COONa	CH₃(CH₂)₁₀COOH Asid laurik	Minyak kelapa
Natrium palmitat	CH₃(CH₂)₁₄COONa	CH₃(CH₂)₁₄COONa Asid palmitik	Minyak sawit

Detergen

Definisi

Garam yang terbentuk daripada tindak balas peneutralan hidrogen alkil sulfat dengan alkali.

Bahan Mentah

Petroleum.

Penyediaan

Pengeluaran detergen bermula semasa perang dunia kedua kerana kekurangan lemak haiwan dan minyak sayuran.
Detergen ialah agen pembersih bukan sabun.
Detergen iaah garam natrium asid sulfonik.
Dua jenis asid sulfonik yang digunakan untuk membuat detergen ialah asid alkil sulfonik dan asid alkilbenzena sulfonik.
Detergen biasanya dibuat daripada sumber sintetik, seperti pecahan petroleum.

Tindakan Pencucian Sabun dan Detergen

Gambar menunjukkan tindakn pencucian sabun dengan detergen.

Anion Sabun dan Anion Detergen di dalam Air

Penyingkiran Gris

Keberkesanan Tindakan Pencucian Sabun dan Detergen

Air liat adalah air yang mengandungi garam mineral, yang terutamanya ion kalsium, \(Ca^{2+}\) dan ion magnesium, \(Mg^{2+}\).
Sabun yang dialrutkan dalam air liat akan membentuk kekat.
Kekat adalah garam yang tidak terlarutkan yang terbentuk kerana tindak balas anion sabun dengan ion mineral di dalam air.
Keberkesanan sabun dan detergen dalam air liat adalah berbeza seperti yang ditunjukkan di bawah:

Aspek	Sabun	Detergen
Keberkesanan di dalam air lembut	Berkesan sebagai agen pencuci.	Berkesan sebagai agen pencuci.
Keberkesanan di dalam air liat	Kurang berkesan kerana membentuk kekat.	Lebih berkesan kerana tidak membentuk kekat.
Keberkesanan di dalam air berasid	Tidak berkesan kerana membentuk asid organik yang tidak larut.	Berkesan kerana membentuk asid organik yang larut.

Bahan Tambah dalam Detergen
Bahan Tambah	Fungsi	Contoh
Enzim biologi	Menanggalkan kotoran berprotein seperti darah, susu dan gula.	Amilase, protease, selulase dan lipase.
Agen pemutih	Menukar kotoran kepada bahan tanpa warna.	Natrium perborat dan natrium hipoklorit.
Pemutih optik	Menjadikan kain lebih putih dan lebih cerah.	Pewarna pendafluor.
Pelembut air dan pembina	Meningkatkan keberkesanan detergen dengan melembutkan air.	Natrium tripolifosfat.
Agen pengawal buih	Untuk mengawal pembuihan di dalam detergen.	Alkil monoetanolamida.
Agen antienapan	Menghalang kotoran yang dikeluarkan oleh detergen daripada melekat semula.	Natrium karboksilmetilselulosa.
Bahan pewangi	Menambahkan kewangian detergen dan fabrik.	Melur dan lavender.
Agen pengering	Memastikan serbuk detergen sentiasa kering di dalam bekas.	Natrium sulfat dan natrium silikat.

Bahan Pencuci

Bahan Pencuci

Bab : Kimia Konsumer dan Industri

Topik : Bahan Pencuci

Nota yang berkaitan